Тулгар төрийн 2233, Их Монгол Улсын 818, Үндэсний эрх чөлөө, Тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 113, Ардын хувьсгалын 103 жилийн ой, Монгол Улс, Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улс хооронд Дипломат харилцаа тогтоосны 61 жилийн ойн баярыг тохиолдуулан Монгол Улсаас ИБУИНХУ-д суугаа Элчин сайдын яам, Британи дахь Монголчуудын холбоо болон монгол иргэдтэй хамтран Үндэсний баяр Британи дахь Монголчуудын “Лондон Наадам-2024”-ийг 07 дугаар сарын 07-ны нар хур тэгширсэн сайхан өдөр Вимбелдон паркийн ногоон дэнж дээр зохион байгууллаа гэж Элчин сайдын яамнаас мэдээлжээ.
Тодруулбал, "наадамд Лондон хотоос гадна Манчестр, Кэймбриж, Лэйстэр, Нотинхам, Окфорд хотууд Девон, Хампшир, Сюрри мужуудаас, Шотландын Эдинбург, Гласгоу, Вейльсийн Кардиф хотуудаас болон Ирландын Дублин хотод суралцаж, амьдарч буй мянга гаруй Монголчууд хүрэлцэн ирсэн юм.
Монгол Улсаас ИБУИНХУ-д суугаа Элчин сайд Б.Энхсүх Наадмын үйл ажиллагааг нээж хэлсэн үгэндээ Монгол Улс, ИБУИНХУ-ын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ойг өнгөрсөн жилийн турш өргөн хүрээнд, ёслол төгөлдөр тэмдэглэж, хоёр талын улс төрийн харилцааг идэвхжүүлэх чиглэлээр хийсэн харилцан айлчлал, хамтын ажиллагааны эрх зүйн үндсийг бэхжүүлэн хөгжүүлэх чиглэлээр авч хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаануудыг танилцуулсны зэрэгцээ Лондон Наадам хилийн чанад дахь нийт Монголчуудын дунд зохион байгуулсан “Миний Монгол наадам” уралдааны 2023 оны ТЭРГҮҮН байр эзэлснийг дахин дуулгаж нийт наадамчид болон зочдод баяр хүргэв.
Баяр наадмын нээлтийн соёлын тоглолтыг Монгол Улсын Соёлын тэргүүний ажилтан М.Мөнхзоригт 12 дахь жилдээ найрууллаа. Хүчит бөхчүүд, Британид үйл ажиллагаа явуулж буй Монголчуудын үүсэл санаачилгын байгууллага, холбоод, клубийн төлөөллүүд хүндэтгэлийн жагсаалд оролцож Монгол Төрийн далбааг цэнгүүлэн залснаар нээлтийн ёслол эхэлсэн бөгөөд уригдан ирсэн Ирланд Улсад шинээр байгуулагдсан Монголын язгуур урлагийн “Хуур” хамтлагийн уран бүтээлчид уран бүтээлийн сангаасаа толилуулж, Уртын дууч, бөх засуулч Д.Ганбаяр “Эртний сайхан” дуугаар баяр наадмаа эхлүүлж, СТА М.Мөнхзоригт цам бүжгээр мялаалга өргөн, бүжигчин н.Төрболд нараар ахлуулсан уран сайханч, бүжигчид бий биелгээг наадамчин олны хамт биелэв.
Мөн Элчин сайдын яам, Монгол Улсын соёлын элч Ж.Өнөрмаа нар хамтран ИБУИНХУ-д суугаа Энэтхэг, Болив, Нигер, Тринидад ба Тобаго Улсын ЭСЯ-ны төлөөлөл, уран бүтээлчид болон Монгол Улсын Сонгодог хөгжим боловсрол төвийн хийлчин хүүхдүүд ая дууны мэндчилгээ дэвшүүлж, Монгол үндэсний хувцасны загварын үзүүлэх тоглолтыг зохион байгуулсан нь энэ жилийн наадмын бас нэгэн өвөрмөц өнгө, онцлог болгов.
Наадмын үеэр уламжлал ёсоор нас насны хүүхдүүдийн оролцсон хурдан морьдын уралдааны үлгэрлэл арга хэмжээ, Дээлтэй Монгол наадам, шагайн харвааны үзүүлэх тоглолт болсноос гадна хүчит бөхийн багийн барилдаан, хүүхдийн барилдаан, гадаад бөхчүүдийн барилдаан зэргийг зохион байгууллаа.
Үндэсний бөхийн барилдаанд нийт 32 бөх барилдсанаас Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар сумын харьяат Лондонгийн заан Ц.Батбаяр 2 дахь удаагаа түрүүлж, шилжин явах цомыг хүртсэн бол энэ жил Лондонгийн наадамд анх удаа зодоглож буй Сүхбаатар аймгийн Баруун-Урт сумын харьяат сумын заан н.Цогтгэрэл үзүүрлэж, Төв аймгийн Борнуур сумын харьяат сумын заан Ц.Баасанцэрэн, Булган аймгийн Бугат сумын харьяат Лондонгийн начин Д.Очирбат нар шөвгөрөв. Хүүхдийн барилдааны 7-9 насны ангилалд Эрхэмбаяр түрүүлж, Жошуа үзүүрлэн, Баярсүрэн, Бат-очир нар шөвгөрсөн бол 10-13 насны ангилалд Жорж түрүүллээ. Гадаад бөхчүүдийн барилдаанд Англи залуусаас гадна ОХУ-н буриад, БНХАУ-н өвөр монгол зэрэг 6 бөх барилдсанаас Дэвид түрүүлж, Аррон үзүүрлэн, Александр, Сэм нар шөвгөрлөө. Багийн барилдаанд 3 бөхөөс бүрдсэн 3 баг барилдсанаас сумын заан Батбилэг ахлагчтай “Regents” баг түрүүлж, Сумын заан Ц.Баасанцэрэн ахлагчтай “Цуцашгүй” баг удааллаа. Бөхийн барилдааныг Д.Ганхуяг захиралтай Yazu Sushi ресторан, хүүхдийн барилдааныг МонБрит клубийн хамт олноос тус тус ивээн тэтгэв.
“Лондон Наадам-2024” сурын харвааг “Есүнгэ Мэргэн” Англи дахь сурын спорт сонирхогчдын клубээс 6-р сарын 29-ний өдөр Royal Richmond Archery Club-т бай болон 3 хэмжээст дүрст байг харвах төрлөөр амжилттай зохион байгуулсан бөгөөд эрэгтэй насанд хүрэгчдийн харваанд 1 дүгээр байрт Б.Гарьд, 2 дугаар байр Ц.Баасанцэрэн, 3 дугаар байрт Б.Халиун, эмэгтэй насанд хүрэгчдийн харваанд 1 дүгээр байр Ц.Саруулзаяа, 2 дугаар байрт Роз Эбдон, 3 дугаар байрт Д.Эрдэнэтуяа, хүүхдийн харваанд 1 дүгээр байрт Н.Тэмүүлэн, 2 дугаар байр Д.Содномжамц, 3 дугаар байрт Б.Төгөлдөр нар тус тус байр эзэлж алт, мөнгө, хүрэл медаль, өргөмжлөл, шилжин явах цомуудаар шагнагдлаа.
Мөн Лондонгийн наадмын хүүхдийн гүйлтийн тэмцээнийг уламжлал ёсоор Британи дахь монгол гүйгчдийн клубээс зохион байгуулж нийт 4-14 насны 100 орчим хүүхдүүд 5 насны ангилалд шандас сорин уралдаж эхний гуравт орж ирсэн хурдан хүлгүүдээ алт мөнгө хүрэл медалиар мялаан, оролцсон бүх хүүхдүүдэд наадмын гарын бэлэг гардуулав.
Шагайн харваачид Наадмын харваагаа 2024 оны 6 сарын 13-ны өдөр хийж дүнгээ гаргасан бөгөөд Багийн харваанд Б.Батсуурь ахлагчтай баг түрүүлсэн бол хувийн цуваа харваанд Булган аймгийн Сайхан сумын харьяат Д.Ганбаяр 20 суманд нэг байтуулж 19 онож тэргүүн байр,16,15 оносон Д.Батбаяр, М.Мөнхзоригт нар удаах байруудыг эзэлснийг баяр наадмын үеэр гардуулав.
Наадамчдын дундаас Үндэсний сайхан хувцастан шалгаруулах уламжлалт тэмцээнийг зохион байгуулж Үндэсний хувцсаараа гоёсон наадамчдын дундаас Р.Батболд R.Jane нар сайхан хос, Эрэгтэй сайхан хувцастнаар н.Отгондаваа, Эмэгтэй сайхан хувцастны төрөлд н.Оюунчимэг, өөрөө урласан төрөлд О.Чулуун, хүүхдийн төрөлд Ц.Өнөгэрэл Ц.Ариунгоо, Ианийн Далай нар тус тус шалгарлаа
Энэ удаагийн Баяр наадмын ажиллагааг Британи дахь Монголчууд хийгээд Монгол Британийн харилцан хамтын ажиллагаатай холбоотой үйл ажиллагаануудыг олон жил сурвалжилж буй МҮОНРТ-н Лондон дахь сурвалжлагч “Азаа Студи” Ц.Азхүү сурвалжиллаа. Мөн Лондон дахь Chic IFTV-н продюсер Gerard Russel “Art Culture London” цувралынхаа хүрээнд өөрийн сувгаар түгээв.
Баяр наадмын ажиллагааг зохион байгуулах комиссын нийт гишүүд болон ивээн тэтгэж оролцсон Rio Tinto, IME london, Send.mn, Yazu Sushi, MonBrit клубын хамт олонд талархал илэрхийлье. Нар хур тэгширсэн “Лондон Наадам 2024” ийнхүү идэр чийрэг бөхчүүд нь хүчтэй, эргэмэг шандаст хүлгүүд нь хурдан, цэц магнай харваачид нь мэргэн байж хурсан олон Вимбелдоныг дэнжийг хотойтол сайхан наадлаа" гэжээ.
