Ардчилсан намын 4/11 ээлжит мэдээллийн цагаар тус намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ч.Өнөрбаяр, дэд дарга Ч.Отгочулуу нар мэдээлэл өглөө.
ҮЗЭХ:
АН-ын дэд дарга Ч.ОТГОЧУЛУУ:
-Инфляци 16 хувьтай байна. Олон жилийн дунджаас харахад өдийд инфляци хасах гардаг. Гэтэл энэ жил 16 хувьтай гарлаа. Манайд байгаа инфляцийн алдааг Засгийн газар гадагшаа их чиглүүлж байна. Гэхдээ үнийн өсөлтийн 70-80 хувь нь бодлогын алдаанаас үүдэлтэй. Хятадад инфляци ердөө хоёр хувьтай байна. Гэтэл манайд инфляци 16 хувьтай байгаа нь бодлогын алдаа хийснийг харуулж байна. Ер нь гадаадад дахь үнийн өсөлтийн давалгаа Монголд орж ирэх болоогүй байна. Он гараад орж ирнэ. Тэр үед хэлэх үггүй болж байгаа шүү Засгийн газар. Манай Засгийн газар бодлого явуулж чадахгүй байгаагаас гадна сайд нар мэдлэггүй байна. Хүнс хөдөө аж ахуйн сайд Х.Болорчулуун “Монголчууд дэлхий дээр хамгийн хямд талх хэрэглэж байгаа үндэстэн” гэж хэлсэн. Энэ нь 30 орчим цент байгаа юм. Гэтэл дэлхий дээр талхны үнэ 50 цент байдаг юм байна.
Манайд бодитоор 1800-2800 төгрөг байна. Бид дэлхийн дунджаар талх хэрэглэдэг. Махны үнэ эцсийн хэрэглэгч дээр 10000-20000 төгрөг давсан байна. Манай сайд нар эдийн засгийн энгийн ойлголтгүй, суурь мэдлэггүйн улмаас бодлогын алдаа гаргаж байна. Ч.Хүрэлбаатар гэх туршлагатай сайдтай болсон. Овоо прагматик бодлого явуулах болов уу гэсэн үгүй юм шиг байна.
Мөнгөний бодлогыг хатууруулах тухай мэдэгдэл гаргаж байна. Энэ нь зээл олдохоо больж, зээлийн зардал улам өснө гэсэн үг. Аж ахуйн нэгжүүд үнэтэй зээл авахад зардал өснө, зардал өсөхөөр инфляцид шингэнэ. Ингээд инфляцийг хөөргөдөх аюултай.
Хэнтийд хэрэггүй шавар барьж байгаа алдагдлыг хувийн хэвшилд үүрүүлж байна шүү. Гадаад валютын албан нөөц сүүлийн хоёр сар гурав дахин буурсан байна. Төгрөгийн хамгаалалтгүй боллоо.
АН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ч.ӨНӨРБАЯР:
-Гадаад дотоод нөхцөл байдлыг авч үзвэл сайн, муу аль аль талын өрнөл үргэлжилж байна. Сайнаас дурдвал Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Дорнын эдийн засгийн чуулга” уулзалтад оролцож Эгийн голын усан цахилгаан станцыг барина гэдгийг мэдэгдсэн. Бүтээн байгуулалтын ажлыг хэн хийх нь чухал биш амжилттай хэрэгжих нь чухал. Нөгөө талд нь мордохын хазгай гэдэг шиг зүйл өрнөж байна. Хоёр хөрш оронтой стратегийн түлшлэлийн харилцаатай байдаг. Гадаад харилцааны хамгийн дээд түвшний харилцаа. Үүнд цэрэг батлан хамгаалахын салбар багтдаггүй. Дайн байлдаантай асуудал дээр стратегийн түншлэл үйлчилдэггүй гэсэн үг. Эдийн засаг, боловсрол, нийгмийн асуудал хамаардаг. Харамсалтай нь ҮАБЗ-ийн өндөр албан тушаалтнууд, батлан хамгаалах сайд тэргүүтэй хүмүүс Японы эсрэг хийгдсэн Хойд хөршийн цэргийн ажиллагаанд оролцсон. Гурав дахь хөрш гэгддэг АНУ, Япон зэрэг улсад энэ үйл явц бол цохилт өгөх асуудал. Японы тал үүнд харамсч байгаагаа илэрхийлсэн.
Цэргийн ажиллагааны балаг сайд дарга нарт биш иргэдэд илүү мэдрэгдэнэ. Цаашид визийн хоригт орох ч эрсдэлтэй.
Тиймээс энэ асуудалд цаашид онцгой анхаарах нь зүйтэй болов уу. Дараагийн нэг асуудал бол 1990 оноос өмнөх нам, төрийг хослон барих үйл ажиллагаа руу шилжиж байна. МАН-ын генсек гэгддэг Д.Амарбаясгалан гал тогоо руугаа орохдоо 2024 оны сонгуульд МАН-аа ялуулах зорилготой орж байна гэж мэдэгдсэн. Энэ бол утгагүй зүйл. Ард иргэдийнхээ амьдралыг дээш татахад биш зөвхөн намын бодлогоо хэрэгжүүлж, улс төрийн зорилготой ажиллана гэдэг байж боломгүй. Энэ бол иргэдийн төлсөн татварын мөнгийг зөвхөн сонгуульд ашиглана гэж хэлж байгаагаас өөрцгүй. Нам гэдэг бол намын дотоодз дүрэм журамдаа захирагддаг байх ёстой.
Үүнээс гадна Үндсэн хуулийн цэцийн асуудлыг мөн анхаарах ёстой.
МАН энэ тоглоомдоо Үндсэн хуулийн цэцийг ашиглаад зогсохгүй УИХ дахь АН-ын бүлгийг ашигласан. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг хийхэд кноп хэрэгтэй. Тиймээс АН-ын бүлгийг МАН-ын халаасны бүлэг болгохыг оролдож байна. Ойрын зайны улс төрөө МАН өөрсдөө цэвэрлэх ёстой. Сайд боллоо гээд юу өөрчлөгдөх юм. Тиймээс МонголУлсын нийтлэг эрх ашгийн төлөө явах ёстой. Бүлгийн асуудал гэдэг бол намын асуудал. УИХ дахь АН-ын бүлгийн асуудал олонхд хамааралгүй. Хожим эрх баригч нарын толгой дээр энэ асуудал бууна. Тэгээд л нэг асуудал гарахаар үнийн хөөрөгдлийг бууруулна, эдийн засгийг сайжруулна гэж худал амалдаг. Иргэдийн авч байгаа цалин цаас боллоо. Он гарвал эдийн засаг туйлдаа хүрнэ. Тиймээс үнэмлэхүй эрх мэдэлтэй МАН үүнд анхаарч, ажиллах ёстой. Аргацаасан шийдэл биш асуудлыг сууриар нь шийдвэрлэхийг шаардаж байна.